“ทำไมอาหารถึงทำให้เราป่วย”
การกินอาหารที่ไม่เหมาะสมนำไปสู่โรค NCDs ได้อย่างไร ?
กลุ่มโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง หรือโรค NCDs เกิดจากการมีพฤติกรรมเสี่ยงต่าง ๆ ได้แก่ การกินอาหารที่มีรสจัด การดื่มแอลกอฮอล์เป็นประจำ การสูบบุหรี่จัด รวมถึงการออกกำลังกายที่ไม่เพียงพอ โดยอาการในกลุ่มโรค NCDs นี้ จะไม่ป่วยโดยทันที แต่จะค่อย ๆ สะสมจนเกิดโรคในอนาคต ซึ่งกลุ่มโรค NCDs ที่มีผู้ป่วยและผู้เสียชีวิตสูงสุด ได้แก่ โรคเบาหวาน โรคหลอดเลือดสมองและหัวใจ โรคถุงลมโป่งพอง โรคมะเร็ง โรคความดันโลหิตสูง และโรคอ้วนลงพุง
กินอาหารไม่เหมาะสม ทำให้เราป่วยเป็นโรค NCDs ได้อย่างไร ?
พฤติกรรมการกินที่ไม่เหมาะสม อาจทำให้เกิดความเสี่ยงต่อการเป็นโรค NCDs ได้ ดังนี้
- กินแต่คาร์โบไฮเดรต เช่น กินบะหมี่กึ่งสำเร็จรูปจะได้แต่แป้ง ขาดสารอาหารประเภทวิตามิน โปรตีน และแร่ธาตุ ทำให้เกิดโรคอ้วน
- กินแต่ข้าวขัดขาว จะได้รับไฟเบอร์หรือใยอาหารน้อย ควรกินข้าวกล้อง หรือขนมปังโฮลวีทร่วมด้วย
- กินเฉพาะเนื้อสัตว์ใหญ่ ๆ เป็นประจำ เช่น เนื้อวัว เนื้อหมู เนื้อเป็ด เนื้อไก่ โดยโปรตีนจากเนื้อสัตว์ถ้าใช้ไม่หมด ร่างกายจะแปรรูปเป็นไขมัน และเก็บสะสมไว้ในร่างกาย ส่งผลให้เป็นโรคอ้วน
- กินรสหวานจัด หรือกินน้ำตาลในปริมาณมากเกินความต้องการของร่างกาย กลายเป็นไขมันสะสม
- กินอาหารมันจัด ทำให้ไขมันไปสะสมในร่างกาย นำไปสู่โรคอ้วนเช่นกัน
- กินรสเค็มจัด นำไปสู่ภาวะความดันโลหิตสูง และโรคไต
ปรับพฤติกรรมการกิน ช่วยลดความเสี่ยงโรค NCDs ได้
- กินอาหารให้ครบ 5 หมู่ และหลากหลายในปริมาณที่พอดี เพื่อให้ร่างกายได้สารอาหารครบถ้วน
- กินปลาเป็นหลัก เพราะปลามีโปรตีนที่มีคุณภาพ ย่อยง่าย มีไขมันต่ำ มีโอเมก้า 3 ป้องกันโรคหัวใจและหลอดเลือด มีแคลเซียมและแร่ธาตุ และควรกินปลาเป็นประจำ สัปดาห์ละ 3-4 ครั้ง
- กินผักเป็นพื้น เพราะผักและผลไม้ เป็นแหล่งวิตามินและแร่ธาตุ อุดมด้วยใยอาหาร มีสารต่อต้านอนุมูลอิสระ และสร้างภูมิต้านทานให้ร่างกาย
- กินอาหารที่ปรุงจากวัตถุดิบธรรมชาติ ผ่านการปรุงแต่งน้อย เลือกใช้อาหารสด ลดอาหารแช่แข็ง อาหารหมักดอง และอาหารแปรรูป
- เลือกกินอาหารประเภทต้ม แกง ย่าง ยำ อบ นึ่ง หรือน้ำพริก ลดการกินของทอดและของมัน
- ลดอาหารหวานจัด มันจัด เค็มจัด โดยกินน้ำตาลไม่เกิน 6 ช้อนชา/วัน น้ำมันไม่เกิน 6 ช้อนชา/วัน และเกลือไม่เกิน 1 ช้อนชา/วัน
นอกจากการปรับพฤติกรรมการกินอาหารให้เหมาะสมตามข้อแนะนำดังกล่าวข้างต้น ควรออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ พักผ่อนให้เพียงพอ ทำจิตใจให้แจ่มใส งดสูบบุหรี่ และงดดื่มแอลกอฮอล์ หากปฏิบัติเช่นนี้ จะช่วยลดความเสี่ยงของการเจ็บป่วยด้วยโรค NCDs ได้
แหล่งข้อมูล : 1) สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) 2) สำนักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ
1 พฤศจิกายน 2567